BAHAN AJAR
Tengetan conto omongan panumbu catur dina
diskusi anu loba pamilonna !
Assalamu’alaikum
wr.wb.
Bapa guru nu
dipihormat, Sadérék panyatur nu
dipihormat, teu kakantur sadaya pamilon nu dipihormat. Dina ieu kasempetan urang baris nyawalakeun hiji masalah anu kalintang pentingna
enggoning miara, ngamumulé tur
maké basa, sastra jeung seni Sunda. Tarékah naon nu kudu dipigawé ku urang salaku urang Sunda sangkan basa,
sastra jeung seni Sunda henteu kalindih ku basa, sastra jeung seni deungeun.
Sangkan leuwih jéntré ngeunaan kumaha kondisi basa, sastra jeung seni
Sunda mangsa ayeuna, urang sami regepkeun pedaran nu didugikeun ku sadérék ....
Sabada ngaregepkeun éta pedaran disuhunkeun ka sadaya
pamilon sangkan ngadugikeun pamadegan/usul, saran, kritikna.
Ka Saderek ...
dipaparin kasempetan kanggo medarkeun masalah salami
lima belas menit. Mangga dihaturanan!
. . .
Kalintang jéntréna naon anu tos dipedar ku Sadérék .... Nanging masih kénéh seueur hal anu peryogi ku urang
disawalakeun. Ku kituna ka pamilon disuhunkeun kanggo ngadugikeun saran,
pamadegan, atanapi kritikna. Supados
sadayana tiasa ngadugikeun, acara diskusi dibagi dua termin. Termin kahiji
tiasa limaan anu ngadugikeun pamadeganana. Mangga saha baé anu badé ngadugikeun langkung ti payun?
. . .
Lima pamilon
parantos ngadugikeun pamadegan, saran sareng
kritikna. Ayeuna mangga ka panyatur, Sadérék ... kanggo ngadugikeun waleran!
Alhamdulillah acara
diskusi dina ieu kasempetan kalintang ragotna. Ieu hal téh nawiskeun
ageungna perhatosan pamilon kana kahirupan basa, sastra jeung seni Sunda. Sateuacan
mungkas ieu acara mangga urang sami cindekkeun hasil tina ieu diskusi.
. . .
Rupina diskusi parantos
réngsé. Urang kalintang bingahna tiasa ngadugikeun
saran, kritik ogé pamadegan sanésna anu kalintang saéna kanggo narékahan sangkan basa, sastra jeung seni Sunda tetep hirup di tatar Sunda.
Tawis kabingah
mangga urang sami tutup ku ngedalkeun hamdalah!
PEDARAN
Diskusi dina basa Sunda sok disebut sawala.
Kagiatan dina diskusi biasana medar ngeunaan hiji perkara pikeun meunangkeun
hiji kacindekan. Diskusi bisa dilaksanakeun dina kelompok anu leutik bisa ogé
dina kelompok anu gedé. Kagiatan diskusi dina kelompok anu leutik mah cukup aya
panumbu catur wungkul. Sedengkeun diskusi dina kelompok anu gedé bisa
lumangsung upama aya panyatur (nara sumber), pamilon (peserta) jeung panumbu
catur ( moderator ).
Pancén panyatur nyaéta nepikeun atawa medar
masalah nu keur disanghareupan. Ari pancén pamilon sajaba ti ngaregepkeun
pedaran téh ogé bisa nanyakeun hal nu can kaharti atawa bisa méré saran jeung
kritik kana pedaran panyatur. Sedengkeun pancén panumbu catur nyaéta ngatur lumangsungna diskusi, méré hancengan ka
pamilon kalawan adil enggoning nepikeun pamadeganana, sarta bisa ngungkulan
lamun aya pabéntar paham nu kaleuleuwihi,
sangkan lumangsungna diskusi téh
tertib tur lancar.
Hidep kudu bisa ngatur atawa mingpin diskusi
(jadi panumbu catur). Aya sababaraha hal nu kudu diperhatikeun lamun hidep jadi
panumbu catur, nyaéta:
1.
kudu bisa milih
kalimah anu éféktif;
2.
kudu bisa
ngahudangkeun sumanget pamilon sangkan daék nepikeun pamanggihna;
3.
kudu bisa ngatur
lumangsungna diskusi kalawan adil;
4.
kudu bisa ngajak
pamilon sangkan nyieun kacindekan hasil diskusi;
5.
bisa ngagunakeun
kalimah anu sopan tur hadé boh dina muka boh dina nutup diskusi.
Léngkah-léngkah mingpin diskusi diantarana:
- Nepikeun bubuka, eusina
méré gambaran singket ngeunaan masalah anu rék dipedar;
- Méré kasempetan ka panyatur
pikeun nepikeun atawa medar masalah;
- Méré kasempetan ka pamilon
sangkan nepikeun pamadegan, kritik, atawa pananya kalawan adil;
- Méré kasempetan ka panyatur
pikeun nepikeun jawaban;
- Ngajak ka pamilon pikeun
nyindekeun hasil diskusi;
- Nepikeun panutup.
Conto omongan dina diskusi nu pamilonna saeutik ( 4 – 5
urang )
Assalamu’alaikum Wr. Wb.
·
Dulur-dulur, urang
ayeuna kudu ngadiskusikeun masalah kumaha cara milih pangurus OSIS anyar sarta
nangtukeun kritéria nu pantes pikeun milih calon ketua OSIS. Pangna kudu puguh
kriteriana téh sangkan ketua OSIS nu bakal datang leuwih alus gawéna tur pinuh
rasa tanggung jawab.
·
Cing kumaha ceuk
pamanggih Rudi ?
·
Tah, alus pisan éta
pamanggih téh ! Tapi bisi aya pamanggih séjén nu leuwih alus ?
·
Enya, kuring satuju
pisan kana éta usul, tapi asa aya kénéh hal nu kurang jelas.
·
Kumaha, pamadegan nu
séjén deui, sugan aya nu rék ngalengkepan?
·
Cing, kumaha ceuk
pamanggih anjeun ? Ulah cicing baé atuh, sabab ieu téh masalah urang saréréa !
·
Tina sababaraha usulan
bieu, bisa dicindekkeun yén calon ketua OSIS téh ti kelas dua wungkul. Sarta
kritériana aya sapuluh.
·
Tah geus cindek kieu
mah kari urang laksanakeun baé pikeun nyeléksi calon ketua OSIS téh.
·
Ayeuna mah urang tutup
ieu diskusi ku ngucapkeun hamdalah!
Materi Pangdeudeul
Rarangken Barung ka-an, nga-keun, jeung di-keun
Dina conto diskusi nu kadua, aya
sababaraha kecap nu make rarangken
barung. Diantarana bae kecap kasempetan,
ngadugikeun jeung disuhunkeun,
Kecap kasempetan asalna tina kecap sempet
+ rarangken barung ka-an, kecap ngadugikeun asalna tina kecap dugi
+ rarangken barung nga- keun,
kecap disuhunkeun asalna tina kecap suhun +
rarangken barung di-keun.
Rarangken barung nyaeta rarangken anu mangrupa
gabungan tina dua rarangken atawa leuwih. Upamana bae barungna antara rarangken
hareup jeung rarangken tukang; rarangken hareup jeung
rarangken tengah; rarangken tengah jeung rarangken tukang; atawa
rarangken hareup, rarangken tengah jeung rarangken tukang.
Conto kecap rundayan nu make rarangken barung
(hareup jeung tukang) : kahujanan, ngedalkeun, kahirupan, jeung rea-rea deui.
Conto kecap rundayan nu make rarangken barung
(hareup jeung tengah) : dibarawa, diparaksa jeung rea-rea deui.
Conto kecap rundayan nu make rarangken barung
(tengah jeung tukang) : aralaan, kaluarkeun jeung rea-rea deui.
Conto kecap rundayan nu make rarangken barung
(hareup, tengah jeung tukang) : dibarawaan, ditareangan, kaharujanan, jeung
rea-rea deui.
Dina conto diskusi nu kadua, aya
sababaraha kecap nu make rarangken
barung. Diantarana bae kecap kasempetan,
ngadugikeun jeung disuhunkeun,
Kecap kasempetan asalna tina kecap sempet
+ rarangken barung ka-an, kecap ngadugikeun asalna tina kecap dugi
+ rarangken barung nga- keun,
kecap disuhunkeun asalna tina kecap suhun +
rarangken barung di-keun.
Rarangken barung ka-an gunana pikeun
ngawangun kecap kaayaan. Contona : kahujanan, kaanginan, kasempetan jeung
rea-rea deui.
Rarangken barung nga-keun gunana pikeun ngawangun kecap pagawean.
Contona : ngadugikeun, ngabudalkeun, ngaluarkeun jeung rea-rea deui.
Rarangken barung di-keun gunana pikeun
ngawangun kecap pagawean. Contona : disawalakeun, dialungkeun, ditawarkeun
jeung rea-rea deui.
Silahkan berikan tanggapan untuk "Mimpin Diskusi"
Post a Comment